Uzmanından çocuklarda Rotavirüs uyarısı
“Aşılama, şiddetli rotavirüs hastalığı sıklığı üzerinde ehemmiyetli derecede tesiri olabilecek tek hakimiyet usulüdür” diyen Çocuk Sıhhati Ve Hastalıkları Uzmanı, Neonatoloji Yenidoğan Uzmanı Doç.Dr. Aydın Erdemir, Rotavirüs hakkında ihtarda bulunurken, hastalık safhaları hakkında da bilgilendirdi.
Rotavirüs bulguları
Rotavirüs mikrobunun erken çocukluk yarıyılında şiddetli gastroenteritin en sıkgörülen nedeni olduğunu belirten Dr. Erdemir, virüsün bedene dağılma ve hastalık oluşturma sürecini şöyle söyledi: “İshal, kusma, seyrek ateş ileseyreder. Şiddetli su kaybına yol açarak vefata neden olabilmektedir. Belirtilervirüs bedene alındıktan 1-3 gün sonra ortaya çıkar. Genelde kış aylarında görülmektedir. Hastalık son derece bulaşıcıdır. Bulaşma, virüs bulaşmış eşyalara değme, ardından el ağız teması, hapşırık aksırık ile çevreye yayılanvirüsün solunum ile alınması, virüs bulaşmış besin ve meşrubatların alınmasıile olabilmektedir. Sıklıkla mektep-anaokulu gibi toplu yaşanan yerlerde salgınlaraneden olmaktadır. Böyle salgınlardan korunmak için el devireme çok önemlidir.Virüs dışkıda 15 güne kadar atılabilmektedir. İshal vasati 6-7 gün devameder, dışkı sık ve çok suludur. Bu bulguları olan çocuklarda tanı dışkıörneğinin laboratuvarda araştırılması ile konur. Çocuk yine rotavirüse maruzkaldığında yine hasta olabilmekte ancak belirtiler daha hafif seyretmektedir.Anneden geçen antikorların gözeticiliği sebebi ile anne sütü ile beslenen bebeklerdaha az hastalanmaktadır”.
Rehabilitasyon süreci
Rehabilitasyonda anahedef, akışkan kaybını önlemek için ağızdan yeterli akışkan alınmasını sağlamanın ehemmiyetine dikkat sürükleyen Dr. Erdemir şu ihtarlarda bulundu:
“- Antibiyotik kullanılmamalıdır. Eczanelerdesatılan bazı akışkan elektrolit çözeltileri kullanılabilir.
– Rehabilitasyonda ishal durdurucu ilaçlar netlikle kullanılmamalıdır.
– Yoğurt, pirinçli yoğurt çorbaları, patates ve muz gibi ishale uygun gıda maddeleri, bebeklerde anne sütü ve şayet gerek görülürse özel ishal mamaları verebilir.
– Su kaybı olan vekusan hastalarda sağlık kurumuna yatırılarak damardan akışkan yardımı yapılabilmektedir.
– Aşılama, şiddetli rotavirüs hastalığı sıklığı üzerinde ehemmiyetli derecede etkisiolabilecek tek hakimiyet usulüdür”.
Aşı mevzusunu ayrıntılandırma lüzumu paydan Dr. Erdemir, “Rotavirüs aşısının 1990’lı senelerde yan etkiolarak invajinasyon barsak düğümlenmesi yaptığı, fakat bunun daha çok 8 aydanbüyük çocuklarda görüldüğü tespit etilmiştir. Aşının en tesirli olduğu ve yan etkininen az olduğu yarıyılın ilk 6 ay olduğu görülmüştür. Bu yarıyılda yapılan aşılarınbarsak düğümlenmesine yol açmadığı ispatlanmıştır. Rotavirüs aşısı rutin olarakyapılan ülkelerde hastalığa bağlı sağlık kurumuna uyuyuşlar ve vefatlar ciddi oranda eksilmiştir. Aşıya ideal olarak 2. veya 3. ayda başlanmalıdır. En geç 3.5aylıkken ilk dozun yapılması önerilmektedir. Aşı ağız yolu ile uygulanmaktadır.Aşıdan sonra bebek hemen beslenebilir. Öbür aşılarla beraber yapılabilir. Aşı uygulandıktan sonra bebek kusarsa aşının yinelenmesine gerek yoktur. İçeride kalan ölçü gözeticilik için yeterlidir” diye konuştu.
İki çeşit aşı var
Dr. Erdemir, ayrıca aşı çeşitlerine de dikkat çekti ve “Ülkemizde Rotarix ve Rotateq diye 2 çeşit aşı bulunmaktadır. Rotarix 2 doz, Rotateq 3 dozolarak uygulanmaktadır. 1 ay veya 2 ay aralıklarla uygulanabilmektedirler.Seyrek aşı sonrası bulantı, kusma, burun akıntısı, öksürük, allerji gibi yanetkiler görülebilmektedir. Bağışıklık sisteminde doğuştan veya sonradan bozukluk olan, bağışıklık sistemini zayıflatan ilaç kullanan, ya da bağışıklıksisteminde problem olanlarla yakın temasta olanların aşıyı yaptırmamaları,evvelinde hekimleri ile görüşmeleri gerekmektedir” biçiminde konuştu.
