Düşük lifli diyet artıları ve eksileri
Düşük lifli perhizler, sindirim sistemi üzerindeki yükü eksiltmeye, gastrointestinal kanaldan geçen yiyecek ölçüsünü eksiltmeye ve mide sızısı, gaz, kabarıklık ve ishal gibi semptomları eksiltmeye dayanakçı olmak için planlanmıştır.
Perhiz tipik olarak alttakileri kapsayan sindirim meselelerinin tutuşması sırasında kısa bir vakit süresince izlenir:
– Ülseratif kolit
– Crohn hastalığı
– İrritabl bağırsak belirtiyi IBS
– Divertikülit
Ayrıca kolonoskopi, kolostomi veya ileostomi gibi bazı cerrahi harekâtlardan evvel önerilebilir.
Düşük lifli perhiz artıları ve eksileri
Düşük lifli perhiz sindirim sisteminin dinlenmesini sağlayabilir. Özellikle semptomların tutuştuğu gidişatlarda IBS, divertikülit, ülseratif kolit ve Crohn hastalığı için kısa süreli, düşük lifli bir perhiz öönerilebilir. Ayrıca bağırsaklarınızın pak olduğundan emin olmak için kolonoskopiler gibi harekâtlardan evvel kullanılır.
Bununla beraber, lif, sıhhatin bir hayli doğrultuyu ve çok istikametli bir perhizin ehemmiyetli bir bileşenidir. Perhiz lifinin kan şekeri hakimiyeti, tansiyon ve kolesterolü düşürmek gibi bereketleri vardır. Lif ayrıca gastroözofageal reflü hastalığı GERD, hemoroid, divertikülit, kabızlık ve bağırsak ülseri gibi meselelere karşı da gözetici olarak vazife yapabilir.
Peki, yeterince lif harcanmazsa ne olur? Düşük lifli perhizler kısa vadede iyi olsa da, uzun vadede negatif sıhhat tesirleri yaratabilir.Çalışmalar yeterli lif tüketiminin; kalp hastalığı, tip 2 diyabet, obezite ve kolorektal kanser tehlikesini düşürdüğünü göstermektedir.
Düşük lifli perhiz nasıl takip edilir
Düşük lifli perhiz, ham meyve ve sebzeler, bütün hububatlar, yağlı tohumlar ve baklagiller gibi yüksek lifli gıdaları harcamamakla yapılır. Düşük lifli perhizde bu besinler yerine, muhtelif arıtılmış hububatların, düşük lifli meyvelerin ve sebzelerin ve sıhhatli yağların tadını çıkarabilirsiniz.
Yüksek yağlı, düşük lifli bir perhiz yaparken en basit değiş tokuşlardan biri, bütün buğday, yulaf, kinoa ve kahverengi pirinç gibi bütün hububatlar yerine beyaz ekmek, beyaz makarna ve beyaz pirinç harcamaktır. Konserve veya pişmiş sebzelerin bir hayliyi, özellikle tohum olmadığı gidişatlarda harcandığında lif bakımından daha düşüktür.
Sakınılması gereken gıdalar
Düşük lifli perhizlerde, yüksek lifli meyveler, sebzeler, baklagiller ve bütün hububatlar gibi lifli besin tüketiminizi sınırlamanız netlikle koşuldur. Düşük lifli perhizde sakınmanız gereken besinler:
– Yulaf, kinoa, kahverengi pirinç, arpa, karabuğday gibi kepekli hububatlar
– Çiğ ve kuru meyveler
– Brokoli, brüksel lahanası, karnabahar, lahana ve lahana gibi sert sebzeler
– Soğanlar
– Sarımsak
– Avokado
– Kabuklu patates
– Salam sosis vb. işlenmiş etler
– Baharatlı gıdalar
– Fasulye, mercimek, bezelye gibi baklagiller
– Kuruyemiş ve yağlı tohumlar
Düşük lifli besinler
Perhizinizdeki lif ölçüsünü kısıtlarken güvenle tadını çıkarabileceğiniz düşük lifli gıdalar ve düşük lifli atıştırmalıklar bulunmaktadır. Ayrıca, az ölçüde lifli sebzeler, nişastalar ve harcayabileceğiniz meyveler dahi var. Düşük lifli perhizinizin bir parçası olabilecek en iyi gıdalar:
Meyveler: Muz, kavun, nektarin, şeftali, papaya, konserve meyve
Sebzeler: Havuç, kuşkonmaz, kabuksuz patates, pancar, ıspanak, mantar, patlıcan, kabak, kabuğu veya çekirdeği olmayan iyi pişmiş/konserve sebzeler
Nişastalılar: Beyaz makarna, beyaz ekmek, beyaz pirinç, sade kraker, beyaz unlu krep/waffle, düşük lifli arıtılmış sıcak/soğuk hububatlar
Proteinli gıdalar: Yumurta, tensiz tavuk, tensiz hindi, balık, deniz mahsulleri, süt mahsulleri
Sıhhatlı yağlar: Zeytinyağı, hindistancevizi yağı, ot beslemeli tereyağı
Ne kadar takip edilmeli
Çoğu vaziyette, düşük lifli perhizler kısa bir vakit süresince izlenmelidir. Misalin kolonoskopi için düşük lifli bir perhiz, genellikle harekâttan evvel birkaç gün için zorunludur. Crohn hastalığı veya divertikülit gibi değişik mevzular için, perhiz tipik olarak yalnızca bulgular sırasında semptomları eksiltmek için nasihat edilir.
Semptomlar eksildikçe zamanla, perhizinize tekerrür usulca lif ilave etmeye başlayabilirsiniz. Gidişat bazında değişebileceğinden, düşük lifli bir perhizi ne kadar müddetle uygulamanız gerektiğini tanımlamak için hekiminiz veya diyetisyeninizle yakın bir biçimde çalışmanız önerilir.
Düşük lifli bir perhiz uzun vadede nasihat edilmez zira lifli bir perhiz; kabızlık, basur, divertikülit ve bağırsak ülseri gibi değişik sindirim meseleleri geliştirme tehlikesiyle ilişkilidir. Lif tüketimi aynı zamanda daha iyi kan şekeri hakimiyeti, kolesterol seviyelerinin eksilmesi ve sindirim sisteminin sıhhatinin iyileştirilmesi gibi değişik sıhhat bereketleriyle de iletişimlidir.
Dyt. Serkan Sıtkı Şahin
[email protected]
özel içeriğidir.
