Astım ataklarını tetikleyen nedenler
Hava yollarının daralması ile soluk almayı eforlaştıran ve hücumlar halinde hayat boyu devam eden astım, dünyada 300 milyon şahsı etkiliyor. Astım hamlelerini hakimiyet altına alabilmek için tetikleyici faktörlerden korunmak gerekiyor. 2 Mayıs Dünya Astım Günü evvelinde, Memorial Ataşehir Sağlık Kurumu Göğüs Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Yelda Turgut Çelen, astım tetikleyen nedenler hakkında bilgi verdi.
Her 100 şahıstan 7’si astım hastası
Ülkemizde her 100 erişkinden 7’sinde, her 100 çocuktan 15’inde görülen astım hastalığı, genetik ve etrafsal tetikleyicilerin birleşik hareketi neticeyi ortaya çıkmaktadır. Hayat niteliğini bozan astım hastalığında, tetikleyici etkenlerden uzak durulur ve verilen ilaçlar muntazam kullanılırsa, şikayetler çok basit hakimiyet altında yakalanır ve hücumlar önlenebilir. Böylece solunum yetmezliğine giden süreç de yasaklanmış olur.
Tetikleyici faktörlerden uzak durun
Astım hastaları soluk darlığı, öksürük, hışıltılı solunum gibi şikayetleri ortaya çıkaran tetikleyicileri öğrenmeli, tanımalı ve buna karşı ihtiyat almalıdır.
Astım hamlelerini tetikleyen 7 neden
– Astımlı bir bireyde kolay bir grip dahi hamleleri tetikleyip soluk darlığına yol açabilir. Bunun için solunum yolu enfeksiyonlarına karşı dikkatli olunmalıdır.
– Astım hastaları evcil hayvanlar, hamamböceği, nem, konut tozu akarları gibi alerjenlerden kendilerini gözetmelidir.
– Sigara içmek gibi içilen etraflarda bulunmak da astımı tetikleyip şikayetlerin çoğalmasına neden olmaktadır. Sigara kullanımının astımlı hastalarda rehabilitasyonun tesirini eksilttiği unutulmamalıdır.
– Kapalı mekan ya da sarih havadaki lekelilik de astım hamlelerini tetikleyebilmektedir. Dış civarda hava lekeliliğinin yoğun olduğu günlerde dış mekan etkinliklerinden sakınılmalı, konutun pencereleri kapalı yakalanmalıdır. Kapalı mekanlardaki özellikle paklik malzemesi gibi solunum yollarını tahriş eden maddelerin kokusu astım bulgularının ortaya çıkmasını basitleştirir.
– Stres ve duygusal farklılıklar da astım bulgularının ortaya çıkmasına neden olabilir. Fazla gülmek, ağlamak, o anda sık ve derin soluk almalara neden olarak hava yollarını uyarabilir. Sıkıntılılık ve hiddetlenme de astım bulgularını tetikleyebilir.
– Reflü ile geri kaçan asitli mide akışkanı, refleks olarak hava yollarında daralmaya, öksürüğe, astım bulgularının çoğalışına, göğüs kemiği altında sızı, yanma ve baskı hissine neden olabilir. Reflü hastalarının ağır, yağlı, baharatlı yiyecek, içki ve kafein alımlarını eksiltmeleri gerekir.
– Balık, kabuklu deniz mahsulleri, kuruyemiş, yumurta, süt, muz gibi gıda maddeleri alerjik fertlerde alerjiyi tetikleyebildiği gibi astım hücumlarını da tetikleyebilir. Soya mahsulleri de astım yakınmalarını çoğaldırabilir.
Doğru rehabilitasyon astımın hakimiyet altına alınmasını sağlar
Astımlı hastaların dikkat etmesi gereken en ehemmiyetli mevzu, ilaçlarını kumpaslı kullanmaları ve hekimleri önermedikçe ilaçlarını kesmemeleridir. Ancak bazı hastalar ilaçlarını kumpaslı almamakta ya da astım aygıtlarını doğru kullanamamaktadır. Bu cins tutumlar rehabilitasyon galibiyetini negatif doğrultuda etkilemektedir. Her hasta; aktüel rehabilitasyon tasarıyı, bu rehabilitasyona geçim, yanlış kullanımların düzenlenmesi ve astım hakimiyet seviyesinin tanımlanması açısından kumpaslı olarak değerlendirilmelidir. Astımın hakimiyet altında olması ile bireyin solunum işlevlerinin sıradana döner, günlük hayatını şikayetsiz bayağı bir biçimde sürdürebilir kısacası sıhhatli bir fert gibi yaşayabilir. Bu da ancak doğru rehabilitasyon ile sağlanabilir.
