Estetiğin bilinmeyen yüzü: Estetik bağımlılığı
ISAPS Beynelmilel Plastik Cerrahi Derneği bilgilerine göre Türkiye’de 2017 senesinde 300 bine yakın estetik operasyon yapıldığı göze çarpıyor. Başka Bir Deyişle her sene surat binlerce insan hoşlaşmak ismine bıçak altına uyuyor. Ancak bu sayı yalnızca operasyonları içeriyor. Operasyonsuz uygulamalar da dahil edildiğinde ortaya çok ciddi bir tablo çıkıyor. Elbette ki operasyonlu operasyonsuz tüm bu estetik müdahaleleri yaptıranların estetik bağımlısı olduğunu söylemek doğru değil. Bir şahsın asılcı temennilerle ve şuurlu olarak birden fazla estetik müdahale geçirmesi estetik bağımlısı olduğu anlamına gelmiyor. Ancak bu operasyonları şuurlu olarak yapanlar ve estetik bağımlısı olanlar arasında ince bir çizgi bulunuyor. Doç. Dr. Ozan Bitik, estetik bağımlığıyla alakalı merak edilenleri yanıtladı.
Estetik bağımlılığı nedir?
Estetik bağımlılığının orijininde Beden Yosunu Dismorfik Bozukluğu ismi verilen psikolojik mesele uyuyor. Doç. Dr. Ozan Bitik, estetik bağımlılığını kavramak için evvel bu psikolojik rahatsızlığı kavramak gerektiğini söylüyor. Beden yosunu bozukluğu olan fertler, bedenlerindeki küçük bir fiziki meseleye takılıp bununla meşgul oluyor. Bazen gerçekten küçük bir bozukluk olsa da, bazı gidişatlarda bu bozukluğu ne ferdin sosyal etrafı ne de hekimler göremiyor. Zira beden yosunu bozukluğu olan ferdin hata olarak idrak ettiği şey reelinde basmakalıp insan anatomisinin herkeste olan ayrıntıları oluyor. Beden yosunu bozukluğu olan fertlerin estetik cerrahi teşebbüslerden ve operasyonsuz uygulamalardan “tatmin” olması da bu sebeple çok güç oluyor. Beden yosunu bozukluğu olan fertler operasyon sonrası tatminsizliklerini ve hayal kırıklıklarını da çoğu zaman plastik cerrahlarına yansıtıyor ve yalnızca kendi yaşamlarını değil, hekimlerinin yaşamını da kabusa çevirebiliyor. Hasta operasyon neticesinin zaferli olduğunu ve bedeninin daha iyi güzergahta değiştiğini görse ve etrafından da bu mevzuda pozitif yardım alsa dahi sonunda tatmin olmuyor. Çoğu zaman beden yosunu bozukluğu olan fertler bu rahatsızlığa ait tanımlayıcı ayrıntıları hekimden gizliyor. Bazen de operasyon evveli örtülü olan beden yosunu bozukluğu operasyon sonrasında şiddetleniyor ve aşikâr hale geliyor. Bu nedenle en deneyimli doktorlar dahi bu tanıyı ancak operasyondan sonra koyabiliyor.
Peki, estetik bağımlılığı ne değildir?
Doç. Dr. Ozan Bitik, estetik cerrahideki esas ilkelerden birisinin tamsallık olduğunu söylüyor. Misalin ihtiyarlayan bir suratın gençleştirilmesinde ne kadar bütüncül bir rehabilitasyon tasarlanırsa o kadar natürel ve geçimli bir netice elde ediliyor. Suratını gerdiren ancak boynunu ve göz etrafını rehabilitasyona dahil etmeyen bir hastada gerilen surat suni şekilde genç görünürken, rehabilitasyon edilmeyen yerler olduğundan da yaşlı görünüyor. Bu gidişatta hastanın ikinci, üçüncü seanslarda suratında beceriksiz kalan yerleri bitirmesi estetik bağımlılığı değil, tamsallık ilkesinin bir gereği olarak değerlendiriliyor. Başka Bir Deyişle estetik bağımlılığı, öteki estetik uygulamalardan Beden Yosunu Dismorfik Bozukluğu ismi verilen psikolojik meseleyle parçalıyor. Dolayısıyla estetik yaptırmak isteyen şahsın estetiği neden yaptırmak istediğini iyi düşünmesi, hekimine kesinlikle danışması gerekiyor.