Patolojik kıskançlık: Othello Sendromu

Kıskançlık bazıları için ilişkinin olmazsa olmazı kimiler içinse bir güvensizlik sorunu. Ancak emin miktarlarda kaldığında basmakalıp karşılanabilir bir duygudur. Miktarı kaçtığında, ve takıntılı bir hal aldığında ise artık hastalık olarak değerlendirilir.

Othello belirtiyi nedir?

Şahısta takıntılı düşüncelere neden olan Othello Belirtiyi ismini, İngilizlerin namlı tiyatro yazarı William Shakespeare’in 1604 senesinde yazdığı Othello isimli oyundan almıştır. Kıskançlık üzerine kurgulanan bu namlı yapıtta Othello kandırılma kuşkusu ile hem kendisini hem de karısını öldürür. Othello yapıtı, zaman içerisinde psikolojide ‘Othello Belirtiyi’ olarak yerini almıştır.

Kıskançlık duygusu neşelenmek, acı sürüklemek, hiddetlenmek gibi her insanın yaşamında karşılaştığı son derece natürel bir duygudur. Yapılan araştırmalara göre kıskançlık bazılarına göre derin ve hakikat bir aşkın simgeyi, sevginin kriteri olarak kabul edilirken, bu duygunun tükenmesi ise sevginin ya da aşkın eksildiğinin bir göstergesidir. Kıskançlık bireyin kendine ve etrafına hasar verecek ebatlara erişmiş ise bu noktada patolojik kıskançlıktan Othello belirtisinden bahsedilebilir. Othello belirtisini öbür kıskançlıklardan ayıran en ehemmiyetli özelliği şudur; basmakalıp kıskançlıkta elinde olan bir şeyi kaybetme fobisi mevzubahisidir, Othello belirtisinde ise bende yoksa onda da olmasın görüşü dominanttır. Nereden bakılırsa bakılsın sıhhatli bir anlayış ve düşünce yapısı değildir.

Othello belirtiyi neden ortaya çıkıyor?

Bu mevzuda yapılan araştırmalar, beynin sağ frontal lobunun muntazam çalışmaması sebebiyle bu vaziyetin ortaya çıktığını korunur. Kendini izlemek, duygu ve tutumları hakimiyet etmek gibi faaliyetler sol yarımkürenin tutumlarını inceleme edemez ve şahısta takıntılı gidişatlar ortaya çıkar. Patolojik kıskançlığın ortaya çıkmasındaki bir öbür neden ise, karşısındaki bireyin samimiyetini etkileyen güvensizlik ve fobidir.

Kıskançlığın kaynağında derin problemler var

Bireyin şuur dışında eşini kandırma isteği var ise bu fikriden kurtulmak için karşısınıkini yargılayabilir. Şayet birey çocukluk yarıyılında yeteri kadar sevgi görmemişse ileri ki yaşlarda beğenilmeye layık olmadığını düşünür ve birlikte olduğu bireyin yaşamı üzerinde hakimiyet kurmaya çalışır. Rehabilitasyon edilmez ise daha da ilerleyerek paranoid şizofreniye dönüşebilir. Araştırmalara göre patolojik kıskançlığın bir başka sebebi bireyin cinsel hayatındaki meselelerden kaynaklanabilir. Erkeklerde ereksiyonla alakalı eforluklar, bayanlardaki cinsel işlev bozuklukları patolojik kıskançlığın altında uyuyan nedenler olabiliyor.

Tehlike etkenleri nelerdir?

– İçki ve uyuşturucu

– Cinsel işlevin eksilmesi

– Bipolar bozukluk

– Şizofreni

– Beyin uru

– Bunaklık

– Endokrin bozukluklar vb.

Patolojik kıskançlık ilişkilerin esasını zayıflatıyor

Esasında kuşkunun uyuduğu, rehabilitasyon edilmesi gereken patolojik kıskançlık bir paranoid sendrom’dur. Somut vakalar ve hakikatlere direnmeyen bu duygu bozukluğunda birey eşinin ya da sevgilisinin onu kandırdığına inanır. Beğendiği bireyi fazla derecede sahiplenir, en minik bir şeyden kuşkuya kapılır, eşinin yalnız dışarı çıkmasından rahatsızlık dinler, saklı saklı cep telefonu ve bilgisayarını karıştırır, eşini saklıca izler, kimseyle görüşmesine izin vermez. Bu sanrılar o kadar güçlüdür ki bireyin gün boyu tam düşüncelerini meşgul eder. Patolojik seviyelere varan bu kıskançlık çiftler arasında boşanmalara dahi neden olabilirken bu belirtinin ileri ebatlarında patolojik kıskançlık gösteren birey eşine hasar veren eylemlerde bulunur. Fiziksel şiddet uygular ve teşebbüslerin kimileri vefatla sonuçlanabilir.

Othello belirtiyi bulguları

– Reelliği olmayan senaryolar kurup, bunlara inanma

– Beraber olduğu bireyi takıntılı derecede çekememe

– Devamlı terk edileceğini düşünmek

– Partnerinin devamlı onu kandırdığını düşünmesi

– Partnerinden bölmesini korku haline getirme

– Çok ufak kavgalara dahi büyük tepkiler verme

– Hırçınlaşma

– Şiddete meyil

Othello belirtisinde bayan ve erkekler değişik rolleri üstleniyor

Bayanlar patolojik kıskançlığı içe dönük olarak yaşarken, erkeklerde bu kıskançlığın dışa vurumu ne yazık ki şiddet ve cinayet olarak kendini gösteriyor. Ülkemizde koca terörüne kurban giden bayanların büyük bir kısmının vefat sebebinin patolojik kıskançlık olduğu mümkün bir reeldir. Pek çok hadise vefatla sonuçlanmasa da hem hastanın hem de beraber olduğu insanın yaşamını eziyete çeviriyor.

Nasıl rehabilitasyon edilir?

Patolojik kıskançlığın rehabilitasyonu muhtemeldir. Ancak uzun ve gayret gösterilmesi gereken bir süreçtir. Bu sebeple hastanın iyileşmeye istekli olması gerekir. Hastalığın sebebi bireyin kendisinde gizlidir tek başına çözmesi olası değildir. Bir uzman tarafından kıskançlık duygusunun altında uyuyan duygu ve düşünceler incelenir. Şayet birey kendisini hiç hoşlanılmadığına inandırmış ise beğenilmeye bedel bir insan olduğu anlatılır. Hastanın yalnızca kendisi değil ailesi ve sosyal etrafı ile olan gidişatı da değerlendirilir. Boşanma ve intihar patolojik kıskançlığın en acı verici neticelerindendir. Gitgide çoğalış gösteren ve hakimiyet edilmesi güç bir gidişat olduğu için hastanın iyileşmesi için kesinlikle bir uzmandan destek alması gerekir.